Thông qua công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra, truy tố và xét xử các vụ án hình sự, Viện kiểm sát nhân dân Khu vực 8 – Đồng Nai nhận thấy trong thời gian qua, tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật do người dưới 18 tuổi thực hiện trên địa bàn các xã Tân Phú, xã Phú Lâm, xã Tà Lài có chiều hướng gia tăng, diễn biến ngày càng phức tạp. Đáng chú ý là các hành vi gây rối trật tự công cộng, cướp giật tài sản, cố ý gây thương tích, vi phạm quy định về trật tự an toàn giao thông. Nhiều vụ việc phát sinh từ mâu thuẫn nhỏ lẻ trong đời sống, nhưng dưới sự lôi kéo, kích động, các đối tượng tụ tập thành nhóm đông người, sử dụng hung khí nguy hiểm như dao, kiếm, phóng lợn, bom xăng,… gây mất an ninh trật tự và đe dọa an toàn xã hội.


Tình trạng trên xuất phát từ nhiều nguyên nhân như người dưới 18 tuổi chưa hoàn thiện về tâm sinh lý, hạn chế nhận thức pháp luật, dễ bị lôi kéo; sự phối hợp giữa gia đình – nhà trường – xã hội còn thiếu đồng bộ; một bộ phận gia đình buông lỏng quản lý do điều kiện kinh tế – xã hội; môi trường mạng chứa nhiều thông tin độc hại tác động tiêu cực đến tư duy, hành vi của trẻ vị thành niên. Thực trạng này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải tăng cường các biện pháp phòng ngừa, hạn chế vi phạm ngay từ cơ sở. Các vụ án liên quan người dưới 18 tuổi thường xuất phát từ hạn chế hiểu biết pháp luật và tác động từ môi trường sống thiếu lành mạnh. Công tác giáo dục gia đình, nhà trường chưa chặt chẽ; hoạt động quản lý thanh thiếu niên tại địa phương chưa sâu sát, trong khi việc tiếp cận thông tin trên mạng xã hội ngày càng dễ dàng nhưng thiếu định hướng. Bên cạnh đó, việc tuần tra, phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm tại một số khu vực còn chưa kịp thời, tạo điều kiện cho các nhóm thanh thiếu niên manh động hình thành và phát triển.


Nhằm góp phần nâng cao hiệu quả phòng ngừa tội phạm, bảo đảm an ninh trật tự tại địa phương, VKSND Khu vực 8 – Đồng Nai đã ban hành kiến nghị gửi đến Ủy ban nhân dân các xã trên địa bàn, đề nghị triển khai 5 nội dung trọng tâm sau:
1. Chỉ đạo Công an xã thực hiện quyết liệt các biện pháp trấn áp tội phạm, tăng cường tuần tra, kịp thời phát hiện – ngăn chặn tệ nạn xã hội, kiểm soát chặt chẽ các hành vi liên quan cờ bạc, ma túy, mại dâm, cũng như các loại tranh, ảnh, băng đĩa có nội dung kích động bạo lực, tác động xấu đến thanh thiếu niên.
2. Tăng cường phối hợp giữa các cơ quan, đoàn thể trong quản lý và giáo dục thanh thiếu niên, nhất là học sinh. Chủ động nắm bắt, xử lý sớm mâu thuẫn trong học đường; đẩy mạnh tuyên truyền pháp luật, xây dựng môi trường sống – học tập – vui chơi lành mạnh cho giới trẻ.
3. Phối hợp với các tổ chức chính trị – xã hội trên địa bàn để mở rộng tuyên truyền pháp luật cho nhân dân, hướng dẫn kỹ năng giáo dục trong gia đình, giúp người chưa thành niên hiểu rõ những hành vi pháp luật cho phép và nghiêm cấm, cũng như trách nhiệm pháp lý khi vi phạm.
4. Yêu cầu gia đình và nhà trường siết chặt công tác quản lý học sinh, quan tâm mối quan hệ, sinh hoạt ngoài giờ; kịp thời phát hiện học sinh cá biệt để phối hợp xử lý. Học sinh phải tuân thủ nội quy, không mang theo hung khí hoặc vật cấm khi đến trường hay ra khỏi nhà.
5. Đẩy mạnh công tác truyền thanh, truyền thông về phòng chống tội phạm, đưa tin về phương thức, thủ đoạn phạm tội nhằm cảnh báo và nâng cao ý thức cảnh giác của người dân.
Những kiến nghị trên của Viện kiểm sát nhân dân Khu vực 8 là yêu cầu cấp thiết trong bối cảnh tình hình tội phạm đang có chiều hướng gia tăng và diễn biến ngày càng phức tạp như hiện nay. Việc kiến nghị nhằm khắc phục những hạn chế trong công tác quản lý thanh thiếu niên tại địa bàn các xã, đồng thời tăng cường trách nhiệm của chính quyền cơ sở trong phòng ngừa tội phạm ngay từ sớm. Thông qua việc triển khai đồng bộ các biện pháp trong lực lượng Công an, hệ thống chính trị địa phương và các tổ chức xã hội, góp phần tạo chuyển biến tích cực trong công tác giữ gìn an ninh trật tự xã hội. Đây cũng là cơ sở để nâng cao hiệu quả phối hợp giữa gia đình – nhà trường – xã hội trong giáo dục, bảo vệ thanh thiếu niên, hướng các em đến lối sống lành mạnh, tôn trọng pháp luật, góp phần xây dựng môi trường sống an toàn, ổn định cho nhân dân trên địa bàn.